Το ροζ αλάτι Ιμαλαΐων έχει τις ίδιες θερμίδες και το ίδιο νάτριο με το απλό αλάτι. Μην πέφτεις θύμα του marketing!
Πόσες φορές έχετε δει στα social media ή σε περιοδικά διατροφής την «θαυματουργή» δράση του ροζ αλατιού Ιμαλαΐων; Πόσο συχνά ακούτε ότι είναι «πιο υγιεινό», «πιο φυσικό» και «λιγότερο επιβλαβές» από το κοινό αλάτι; Η βιομηχανία του wellness και της «εναλλακτικής διατροφής» έχει καταφέρει να δημιουργήσει έναν ολόκληρο μύθο γύρω από αυτό το προϊόν, με αποτέλεσμα πολλοί καταναλωτές να πληρώνουν έως και δεκαπλάσια τιμή για κάτι που ουσιαστικά είναι το ίδιο με το απλό επιτραπέζιο αλάτι.
Η επιστημονική αλήθεια πίσω από το ροζ αλάτι
Ως διαιτολόγος-διατροφολόγος, συχνά έρχομαι αντιμέτωπος με ερωτήσεις ασθενών για το «μαγικό» ροζ αλάτι Ιμαλαΐων. Η επιστημονική πραγματικότητα όμως είναι ξεκάθαρη: το ροζ αλάτι Ιμαλαΐων περιέχει περίπου 2.200 mg νατρίου ανά κουταλάκι του γλυκού, ενώ το κοινό επιτραπέζιο αλάτι περιέχει περίπου 2.300 mg. Μιλάμε δηλαδή για μια διαφορά μόλις 100 mg, η οποία είναι αμελητέα για την καθημερινή διατροφή μας.
Όπως όλα τα άλατα, το ροζ αλάτι Ιμαλαΐων αποτελείται κυρίως από χλωριούχο νάτριο (NaCl) – περίπου 98%. Ναι, είναι ακριβώς η ίδια χημική ένωση που βρίσκεται και στο κοινό αλάτι! Το μόνο που διαφέρει είναι η παρουσία μικρών ποσοτήτων ορυκτών, κυρίως οξειδίου του σιδήρου, που του δίνουν το χαρακτηριστικό ροζ χρώμα.
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Foods, οι διαφορές στη σύνθεση μεταξύ του ροζ αλατιού και του κοινού αλατιού είναι ελάχιστες όσον αφορά τα θρεπτικά συστατικά που προσφέρουν. Για παράδειγμα, το ροζ αλάτι περιέχει:
- Ασβέστιο: 1,6 mg ανά γραμμάριο (έναντι 0,4 mg στο επιτραπέζιο αλάτι)
- Κάλιο: 2,8 mg ανά γραμμάριο (έναντι 0,9 mg στο επιτραπέζιο αλάτι)
- Μαγνήσιο: 1,06 mg ανά γραμμάριο (έναντι 0,0139 mg στο επιτραπέζιο αλάτι)
Ακούγονται εντυπωσιακά τα νούμερα; Μην ξεγελιέστε! Για να λάβετε τη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα καλίου (4.700 mg), θα χρειαζόταν να καταναλώσετε περίπου 1,7 κιλά ροζ αλάτι Ιμαλαΐων! Φυσικά, αυτό είναι αδύνατο και θα ήταν επικίνδυνο για την υγεία σας λόγω της τεράστιας ποσότητας νατρίου που θα προσλαμβάνατε.
Οι μύθοι που καταρρίπτονται από την επιστήμη
Ας δούμε μερικούς από τους πιο διαδεδομένους μύθους για το ροζ αλάτι Ιμαλαΐων:
Μύθος #1: “Το ροζ αλάτι έχει λιγότερο νάτριο”
Όπως είδαμε παραπάνω, η διαφορά είναι ελάχιστη και δεν έχει πρακτική σημασία για την καθημερινή μας διατροφή. Τα επίπεδα νατρίου στο ροζ αλάτι Ιμαλαΐων και στο επιτραπέζιο αλάτι είναι ουσιαστικά τα ίδια. Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία συνιστά περιορισμό του νατρίου σε 2.300 mg ημερησίως, ανεξάρτητα από την πηγή του.
Μύθος #2: “Το ροζ αλάτι ενυδατώνει καλύτερα τον οργανισμό”
Αυτός ο ισχυρισμός βασίζεται στην υποτιθέμενη παρουσία μετάλλων και ιχνοστοιχείων. Στην πραγματικότητα, η υπερβολική κατανάλωση νατρίου, ανεξάρτητα από την πηγή του, οδηγεί σε αύξηση του όγκου του αίματος, κάνοντας την καρδιά να εργάζεται σκληρότερα. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική απόδειξη ότι το ροζ αλάτι ενυδατώνει καλύτερα τον οργανισμό.
Μύθος #3: “Το ροζ αλάτι ρυθμίζει το pH του σώματος”
Οι πνεύμονες και τα νεφρά μας ρυθμίζουν αυστηρά το pH του σώματός μας χωρίς τη βοήθεια οποιουδήποτε τύπου αλατιού. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική βάση για τον ισχυρισμό ότι το ροζ αλάτι μπορεί να επηρεάσει το pH του σώματος.
Πρόσφατα, ήρθε στο γραφείο μου ένας ασθενής με μια λίστα από «ειδικά» προϊόντα που του είχε προτείνει ένας αυτοαποκαλούμενος «ειδικός ευεξίας». Στην κορυφή της λίστας ήταν το ροζ αλάτι Ιμαλαΐων, με την υπόσχεση ότι θα του «εξισορροπήσει το pH και θα του αποτοξινώσει τον οργανισμό». Όταν του εξήγησα ότι τέτοιοι ισχυρισμοί δεν έχουν καμία επιστημονική βάση, ήταν έκπληκτος που είχε ξοδέψει τόσα χρήματα για κάτι που ουσιαστικά είναι απλό αλάτι με λίγο διαφορετικό χρώμα.
Γιατί λοιπόν να πληρώσετε περισσότερα;
Το ροζ αλάτι Ιμαλαΐων εξάγεται από το ορυχείο αλατιού Khewra στο Πακιστάν. Είναι αλήθεια ότι είναι λιγότερο επεξεργασμένο από το επιτραπέζιο αλάτι και δεν περιέχει πρόσθετα όπως το ιώδιο ή αντισυσσωματικούς παράγοντες. Αλλά αυτό δεν το καθιστά απαραίτητα πιο υγιεινό.
Το ιώδιο, που προστίθεται στο επιτραπέζιο αλάτι, είναι ένα σημαντικό ιχνοστοιχείο που χρειάζεται ο οργανισμός μας για τη σωστή λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα. Η έλλειψη ιωδίου μπορεί να οδηγήσει σε βρογχοκήλη και υποθυρεοειδισμό. Αν αντικαταστήσετε πλήρως το ιωδιούχο αλάτι με ροζ αλάτι Ιμαλαΐων, θα χρειαστεί να εξασφαλίσετε επαρκή πρόσληψη ιωδίου από άλλες πηγές, όπως τα θαλασσινά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Η πραγματική αξία του ροζ αλατιού
Αν υπάρχει κάποια πραγματική διαφορά, αυτή βρίσκεται στη γεύση και την υφή. Το ροζ αλάτι Ιμαλαΐων έχει ένα πιο ήπιο, γήινο προφίλ γεύσης που μπορεί να προτιμάται από κάποιους. Επίσης, τα μεγαλύτερα κρύσταλλά του προσφέρουν μια διαφορετική υφή και αίσθηση στο φαγητό.
Από διατροφική άποψη όμως, δεν υπάρχει καμία ουσιαστική διαφορά. Αν σας αρέσει η γεύση του και έχετε την οικονομική άνεση να το αγοράσετε, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Απλώς μην πέφτετε στην παγίδα να πιστεύετε ότι είναι κάποιο «υπερτροφικό» θαύμα που θα βελτιώσει μαγικά την υγεία σας.
Τι να κάνετε αντί να σπαταλάτε χρήματα σε “εξωτικά” άλατα
Αντί να επενδύετε σε ακριβά εξωτικά άλατα, αυτό που πραγματικά έχει σημασία είναι η συνολική ποσότητα αλατιού που καταναλώνετε, ανεξάρτητα από τον τύπο του. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία συνιστούν περιορισμό της ημερήσιας πρόσληψης νατρίου σε λιγότερο από 2.300 mg, που αντιστοιχεί σε περίπου ένα κουταλάκι του γλυκού αλάτι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος του νατρίου που καταναλώνουμε δεν προέρχεται από το αλάτι που προσθέτουμε στο μαγείρεμα ή στο τραπέζι, αλλά από τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, οι κορυφαίες πηγές νατρίου στη διατροφή μας περιλαμβάνουν: ψωμί/ρολά, πίτσα, σάντουιτς, αλλαντικά, σούπες, μπουρίτος, τάκος, αλμυρά σνακ (πατατάκια, ποπ κορν, κράκερ), κοτόπουλο, τυρί και αυγά.
Εστιάστε λοιπόν στη μείωση της κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων και μάθετε να διαβάζετε τις ετικέτες τροφίμων, ελέγχοντας την περιεκτικότητα σε νάτριο. Αυτό θα έχει πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο στην υγεία σας από την αντικατάσταση του κοινού αλατιού με ροζ αλάτι Ιμαλαΐων.
Συμπέρασμα
Η επιστήμη είναι ξεκάθαρη: το ροζ αλάτι Ιμαλαΐων δεν προσφέρει κανένα σημαντικό διατροφικό πλεονέκτημα σε σύγκριση με το κοινό επιτραπέζιο αλάτι. Οι διαφορές στην περιεκτικότητα σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία είναι τόσο μικρές που δεν έχουν πρακτική σημασία για την υγεία μας.
Ως διαιτολόγος-διατροφολόγος, συμβουλεύω τους ασθενείς μου να μην πέφτουν θύματα του marketing και των υπερβολικών ισχυρισμών για τα οφέλη των «εξωτικών» αλάτων. Αντ’ αυτού, συνιστώ να επικεντρωθούν στη συνολική ποιότητα της διατροφής τους, να περιορίσουν την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων και να διατηρήσουν τη συνολική πρόσληψη νατρίου εντός των συνιστώμενων ορίων.
Η καλύτερη επένδυση για την υγεία σας δεν είναι ένα ακριβό αλάτι, αλλά μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, άπαχες πρωτεΐνες και υγιεινά λίπη. Αυτά είναι τα πραγματικά «υπερτρόφιμα» που θα βελτιώσουν την υγεία σας μακροπρόθεσμα.
Βιβλιογραφικές Αναφορές
- “Is Pink Himalayan Salt Better Than Regular Salt?” https://www.healthline.com/nutrition/pink-himalayan-salt .
- “Himalayan Salt: Is It Good for You?” https://www.webmd.com/diet/himalayan-salt-good-for-you .
- Harvard T.H. Chan School of Public Health. “Salt and Sodium.” https://nutritionsource.hsph.harvard.edu/salt-and-sodium/ .
- American Heart Association. “Sodium and Salt.” https://www.heart.org/en/healthy-living/healthy-eating/eat-smart/sodium/sodium-and-salt .
- World Health Organization. “Salt reduction.” https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/salt-reduction .
- Fayet-Moore F, Wibisono C, Carr P, et al. “An Analysis of the Mineral Composition of Pink Salt Available in Australia.” Foods. 2020;9(10):1490. doi:10.3390/foods9101490.
- Centers for Disease Control and Prevention. “Top 10 Sources of Sodium.” https://www.cdc.gov/salt/sources.htm .
- Drake SL, Drake MA. “Comparison of salty taste and time intensity of sea and land salts from around the world.” Journal of Sensory Studies. 2011;26(1):25-34. doi:10.1111/j.1745-459X.2010.00317.x.
Πανταζής (Άκης) Δ. Τάκας M.Sc. Med. Sci, M.Pr.
Πτυχιούχος Διαιτολόγος Διατροφολόγος
Εξειδίκευση στην Διατροφή Αθλητών & Αθλούμενων, Πανεπιστήμιο Γλασκώβης
M. Pr Εξειδίκευση στις Διατροφικές διαταραχές, Κ.Ε.Α.Δ.Δ., B.P.S, N.C.E.D.
— — — — — —
Η επιστημονική προσέγγιση στη διατροφή ξεκινάει εδώ.
🗓️ Κλείστε το πρώτο σας ραντεβού για το δικό σας στοχευμένο διατροφικό πλάνο:
📞 +30 697 17 44 662
Εξατομικευμένη διατροφική φροντίδα με επιστημονική τεκμηρίωση.
